در ایران سرمایش ساختمان ها غالبا به وسیله کولرهای آبی تامین می شود. بررسی های اولیه نشان می دهد که مصرف آب واقعی کولر بخصوص در مناطق گرم و خشک حتی با احتساب ضریب حداکثر روزانه، بیشتر از مقدار ضوابط پیشنهادی استاندارد مهندسی آب کشور است و نیز مدلی که بتوان با توجه به شرایط آب و هوایی منطقه مقدار آب مورد نیاز کولر را برآورد نمود در دسترس نمی باشد. از آنجایی که میزان آب مصرفی کولرهای آبی عمدتا تابع دمای هوای محیط است، این مطالعه با هدف مدل سازی مصرف آب کولرهای آبی برای مناطق گرم و خشک ایران انجام گرفته است. این تحقیق یک مطالعه تجربی است که در بهار و تابستان سال 1385 در شهر قم به انجام رسیده است. در طول مطالعه هر هفته یک روز (مجموعا 17 روز) به صورت اتفاقی انتخاب و در طول همان شبانه روز هر ساعت یکبار (408= n ) حجم آب مصرفی کولر و دمای محیط در محل مطالعه اندازه گیری و ثبت شد.

نتایج: میانگین دمای هوا برای کل دوره 30/98 درجه سلسیوس ( 5/83 = S.D و 408 = n ) و میانگین آب مصرفی برای کل دوره 7/57 لیتر در ساعت ( 2/38 = S.D و 408= n ) محاسبه شد و روند تغییرات مصرف آب کولر با دمای هوای محیط همسویی مناسبی را نشان داد. این مطالعه نشان داد که میانگین آب مصرفی کولر در فصول گرم حدود 7/57 لیتر در ساعت ( 182 لیتر در شبانه روز) بوده که برابر 30 لیتر در روز به ازای هر نفر می باشد. این نتیجه با ضوابط پیشنهادی مذکور که 9-3/6 لیتر در روز به ازای هر نفر (با احتساب ضریب حداکثر روزانه 1/8 برای مناطق گرم و خشک در فصول گرم )را برای این منظور توصیه نموده، مغایرت دارد. علاوه براین در این مطالعه براساس رگرسیون خطی، مدل هایی برای تعیین آب مورد نیاز کولر بر اساس دمای هوای محیط ارائه شد.
امروزه شاید به جرات بتوان بحران کم آبی، بحران انرژی و محیط زیست را جزو مهم ترین مسایل داخلی و بین المللی تمام کشورها دانست. به ویژه در کشورهای پیشرفته جهان اولی مباحثی از این قبیل دارای ارج و اهمیت ویژه ای در دولت ها و حتی میان مردم عادی می باشد.کولرهای آبی یا تبخیری را می توان یکی از محبوب ترین و متداول ترین انواع سیستم های سرمایشی برای اماکن صنعتی دانست.در واقع، مزایای استفاده از این سیستم ها در ساختمان های صنعتی به قدری است که سبب پیشرفت روز افزون آن و تلاش سازندگان آن برای ارتقای سطح کیفی محصول شده است. از این مزایا می توان به هزینه های پایین انرژی کولرهای آبی صنعتی نسبت به کولرهای گازی و اصطلاحا سیستم های تهویه مطبوع (Air Conditionerr) اشاره کرد.
طبق آمارها و جداول مهندسی و فنی، میزان مصرف انرژی برق کولرهای آبی در برخی از موارد به یک پنجم کولرهای گازی می رسد که عددی قابل ملاحظه در برآورد هزینه های انرژی ساختمان ها و سالن های بزرگ تولیدی و صنعتی است.
به علاوه، سیستم های سرمایشی تبخیری را به سیستم های دوستدار طبیعت (Eco Friendly) می شناسند. چرا که هیچ گونه ماده خطرناکی نظیر گازهای CFC و غیره را وارد محیط اطراف نمی کنند.
تا جایی که این سیستم ها را برخی از نویسندگان با نام سیستم های دوستدار اوزون (Ozone Friendly) نیز نام گذاری می نمایند. پس تا این جا می توان کولرهای آبی را موافق طبیعت، مقرون به صرفه، حاظ سلامت و ایمنی و دارای بهره وری انرژی دانست. اما تنها موردی که می تواند در مورد کولرهای آبی برای دوستداران جهان و طبیعت نگران کننده باشد میزان مصرف آب کولرهای صنعتی و غیر صنعتی آبی است. که با توجه به رنج عملکرد و مصرف بالای کولرهای صنعتی سعی داریم در این مبحث در مورد مصرف آب این نسل از کولرها بحث کنیم.

مصرف آب کولرهای صنعتی-گرماسرد
کولرهای صنعتی بر اساس تبخیر آب کار می کنند. در واقع در این سیستم ها عامل انتقال حرارت، تماس آب با هوای گرم طی عبور از پدهای خنک کننده است. بدین ترتیب که هوای عبوری از پدهای خنک کننده با آب تماس یافته و حرارت خود را به آن منتقل می سازد. لذا دمای آن به دلیل آنتالپی تبخیر بالای آب به شدت کاهش یافته و از طریق فن به داخل ساختمان دمیده می شود. آب نیز با دریافت این میزان انرژی تبخیر شده و به محیط منتقل می شود.
این مکانیسم ساده نشان می دهد که کولرهای صنعتی آبی برای عمل خنک سازی نیازمند جریان دائمی آب هستند. تا بتواند پدهای خنک کننده را مرطوب ساخته و سبب عمل سرمایش محیط گردد.

نحوه ایجاد سرمایش توسط سیستم تبخیری-گرماسرد
معیار تعیین میزان آب مصرفی کولرهای آبی لیتر بر ساعت (Lit/hr) یا گالن بر ساعت (Gal/hr) است. این در حالی است که میزان کلی مصرف آب برای یک دوره را بر اساس متر مکعب آب در آن دوره بیان می کنند که در ادامه بیشتر بدان خواهیم پرداخت.
میزان مصرف آب کولرهای صنعتی
طبق میانگین آماری به دست آمده از کولرهای معمولی آبی میزان مصرف آب یک کولر صنعتی با ظرفیت 13000 مترمکعب بر دقیقه (CFM) بالای 1000 لیتر در طول شبانه روز (تقریبا معادل 10 ساعت عملکرد کامل) است. این عدد برای یک کولر آبی عددی بسیار قابل ملاحظه است که باید مورد بحث و بررسی قرار گرفته و حدالامکان از میزان آن کاسته شود.
ایران کشوری گرم و خشک در جهان به شمار می آید. طبق پیش بینی ها متاسفانه طی ده بیست سال آینده بسیاری از شهرهای کشورمان با مشکل جدی کم آبی مواجه خواهند بود. بنابراین میزان مصرف آب کولرهای صنعتی و حتی خانگی آبی در کشورمان جای تفکر، بحث، بررسی و رسیدگی دارد. با وجود این که به نظر می رسد چند کولر نمی توانند سهم زیادی در مصرف آب کشور داشته داشته باشند، اما باید گفت که صرفا در استان اصفهان میزان آب مصرفی کولرهای استان معادل 19 مییلون متر مکعب در سال گزارش شده است که این میزان برابر با مصرف سالانه آب 127 هزار نفر است!! پس بهتر است اندکی جدی تر مبحث مصرف آب کولرهای آبی را پیگیری کنیم.
عوامل موثر و راه های کاهش مصرف آب کولرهای صنعتی
برای این که میزان مصرف آب کولرهای صنعتی و حتی غیرصنعتی کاسته شود راهکارهای زیادی پیشنهاد شده است. که تعدادی از آن ها به سازندگان کولرها و تعدادی نیز به کاربران مربوط می شوند. قبل از ارائه راه کارها تعداد مختصری از عوامل موثر در مصرف اّب کولرهای صنعتی را بیان می کنیم:
• درجه حرارت و رطوبت نسبی محیط کاربری کولرها روی میزان مصرف آب کولرهای صنعتی موثر است.
• ابعاد واحد خنک کننده و ظرفیت آن جزو موثرترین فاکتورهای تاثیرگذار در مصرف آب کولرهای صنعتی است.
• نوع دریچه های تخلیه (drain valves) به کار رفته، نوع پمپ آب مصرفی و در حالت کلی اجزای سازنده کولر و عمر کارکرد آن ها نیز می تواند در میزان مصرف آب کولرهای صنعتی موثر باشد.
• در صورت استفاده از کانال کشی ممکن است مقادیر زیادی از انتقال حرارت به دلیل کانال ها اتلاف شده و در سیستم های هوشمند جهت تامین انرژی مورد نیاز آب بیشتری مصرف گردد.
• نوع نصب نیز می تواند در میزان مصرف آب کولر تاثیر داشته باشد.
• گذر زمان نیز می تواند به دلیل استهلاک موتور و اجزای مکانیکی کولر و هم چنین رسوب گرفتگی پدها و … باعث کاهش راندمان و افزایش مصرف اب در کولرهای صنعتی گردد.
راهکارهای کاهش مصرف آب کولرهای صنعتی را نیز می چنین برشمرد:
• سرویس دوره ای کولرهای صنعتی و تست و تعمیر نشتی شیرهای تامین آب و اتصالات مربوطه
• کنترل دوره ای پدهای خنک کننده مورد استفاده در کولر و پاکسازی و رسوب زدایی آن ها و در صورت خرابی تعویض پدهای خنک کننده (که در محیط های صنعتی بیشتر دچار آلودگی می شوند)
• کنترل تراز کولرهای صنعتی جهت جلوگیری از نشت و هدر رفت آب
• جلوگیری از اتلاف انتقال حرارت صورت گرفته به داخل محوطه با استفاده از ایزوله سازی محیط